Curaçao - Thuiswerken en de fiscus

Thuiswerken hoort bij het nieuwe normaal. Waar men vóór de coronacrisis bij een verkoudheidje nog op het werk verscheen, moet de werknemer nu toch echt thuisblijven en als het kan ook thuiswerken. Daarnaast zijn er voorschriften bij bedrijven die werknemers verplichten om thuis te werken. Zo zijn er op Curaçao werkgevers die thuiswerken verplichten bij bezoek uit het buitenland of om het aantal werknemers dat op kantoor aanwezig is te beperken. Er zijn diverse onderzoeken geweest die hebben aangetoond dat de productiviteit gebaat is bij thuiswerken. Daarmee samenhangend is er een zichtbare ontwikkeling aanwezig dat de digitalisering van processen aanzienlijk is toegenomen. De fiscale gevolgen rondom het thuiswerken geven wij hierna weer.

In de arbeidsovereenkomst kunnen afspraken worden gemaakt tussen werkgever en werknemer. De werknemer kan vergoedingen en/of loon in natura ontvangen van de werkgever. Afhankelijk van het type en hoogte van de vergoeding of loon in natura, is het belast of onbelast voor de heffing van loonbelasting en inkomstenbelasting. Wij zullen de spelregels voor kostenvergoedingen hierna bespreken.

Fiscale spelregels voor thuiswerken

Werkgevers kunnen een vergoeding geven aan de werknemer voor internet en/of telefoon. Dit is in de praktijk op Curaçao een veel voorkomende afspraak. Wanneer de telefoon- en/of internetaansluiting op naam van de werknemer staat en de werknemer ontvangt hiervoor een vergoeding, dan is deze vergoeding in beginsel volledig belast. Wel kunnen de zakelijke kosten op declaratiebasis onbelast aan de werknemer worden vergoed. De werknemer zal dan moeten aantonen welke kosten gemaakt zijn in het kader van zijn dienstbetrekking. Als de werkgever het contract voor de telefoon- en/of internetaansluiting afsluit en deze vervolgens beschikbaar stelt aan de werknemer, dan komen de kosten rechtstreeks ten laste van de werkgever. In dit geval zal bij de werknemer een bijtelling van het privégebruik op het salaris plaatsvinden. Voor telefoon komt dit maandelijks neer op een bijtelling van 40 gulden (480 gulden per jaar) per aansluiting en voor internet op 50 gulden per maand (600 gulden per jaar) per aansluiting.

Een laptop of een PC kan onbelast aan een werknemer worden verstrekt. Dit zal doorgaans in sectoren gebeuren waar een laptop of PC een vereiste is om de werkzaamheden uit te kunnen voeren. Een dergelijke verstrekking is volledig onbelast. Als de werknemer zelf beslist om een laptop of PC aan te schaffen, dan kunnen deze kosten afgetrokken worden in de inkomstenbelasting. De aftrek wordt uitgesmeerd over een periode van 3 jaar. De afschrijving wordt jaarlijks verminderd met een drempel van 750 gulden. Voor zover de afschrijving meer bedraagt behoort deze tot de aftrekbare kosten. Dit betekent dat de aanschafwaarde van de laptop of PC hoger moet zijn dan  2.250 gulden wil een aftrek in de inkomstenbelasting kunnen worden geclaimd.

In de inkomstenbelasting kan de werknemer een vast bedrag aan verwervingskosten van 500 gulden aftrekken. Wanneer de werkelijke kosten meer bedragen dan 1.000 gulden en de gemaakte kosten kunnen worden aangetoond, dan mag de werknemer de werkelijke kosten die de 1.000 gulden te boven gaan in aanmerking nemen. Pas als de kosten meer bedragen dan 1.500 gulden leidt dit dus tot een extra aftrek. Onder verwervingskosten kunnen onder andere worden verstaan, de kosten voor een werkruimte inclusief de inrichtingskosten, water en elektra, maar ook kan er worden gedacht aan afschrijving van de inventaris die aanwezig zijn in de werkruimte (zoals een bureau). De werkruimte wordt hierna afzonderlijk besproken.

Een werkruimte is een ruimte die is ingericht om te werken. Wanneer er bijvoorbeeld een logeerbed aanwezig is of er wordt een bureau in de woonkamer geplaatst, dan zal geen sprake zijn van een werkruimte. De kosten voor een werkruimte zijn alleen aftrekbaar wanneer minimaal 2/3 van het inkomen vanuit de werkruimte vanuit huis wordt gegenereerd. De fiscale huurwaarde van de werkruimte kan in aanmerking worden genomen als aftrek. In geval van een eigen woning, wordt de fiscale huurwaarde gesteld op 4.8% van de waarde van de woning maal het aantal m2 van de werkruimte gedeeld door de oppervlakte van de woning. Dit staat los van de eventuele hypotheekrenteaftrek. Is er sprake van een werkruimte in een huurwoning, dan kan een evenredig deel van de huur worden afgetrokken.

Veelal wordt op de werkvloer koffie en thee verstrekt aan de werknemers. Op basis van de wetgeving zijn dergelijke kleine consumpties onbelast. Voor thuiswerken geldt dat deze consumpties niet onbelast kunnen worden vergoed.

Om een ergonomisch verantwoorde thuiswerkplek te creëren voor werknemers, kan de werkgever overwegen voorzieningen beschikbaar te stellen. Hierbij kan gedacht worden aan een bureau en/of stoel. De voorzieningen blijven eigendom van de werkgever. De ter beschikkingstelling van deze voorzieningen kan onbelast plaatsvinden.

Hoewel niet iedere werkgever wellicht momenteel beschikt over de middelen, kan deze gelegenheid worden aangegrepen om de werknemers verder te laten ontwikkelen. Kosten die de werknemer maakt om een opleiding te volgen, kunnen namelijk onbelast vergoed worden door de werkgever wanneer de opleiding ziet op het verwerven van loon. Overigens kan ook vakliteratuur onbelast worden verstrekt of worden vergoed. Indien de werkgever de kosten niet voor zijn rekening neemt, kan de werknemer er zelf voor kiezen om een opleiding te volgen en deze kosten in aftrek te brengen in de inkomstenbelasting. Het is wel van belang dat de opleiding wordt gevolgd met het oog op het verwerven van inkomen.

De werkgever kan besluiten om de hoogte van de vaste onkostenvergoeding aan te passen. Als er nog geen vergoeding is, omdat bijvoorbeeld nooit thuis gewerkt werd, kan ook een vergoeding vastgesteld worden. Om een onbelaste onkostenvergoeding te verstrekken is het belangrijk dat de werknemer deze kosten in alle redelijkheid zal maken en de kosten kunnen worden onderbouwd. Dit betekent dat de werkgever de werknemer tegemoet kan komen voor de extra gemaakte kosten wegens thuiswerken. Het is aan te raden om over de vaststelling van een vaste onkostenvergoeding in overleg te treden met de inspecteur.

Stimuleren van thuiswerken door de Curaçaose overheid

Naar onze mening kan de Curaçaose overheid thuiswerken een stuk beter fiscaal stimuleren. De huidige fiscale regels laten zien dat de inkomsten- en loonbelasting beperkte mogelijkheden bieden die thuiswerken extra aantrekkelijk maken. Om aan te passen aan de huidige omstandigheden en om mee te gaan met de digitale tijdperk, zouden de regels voor de inkomsten- en loonbelasting juist gewijzigd moeten worden zodat thuiswerken wordt gestimuleerd. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de introductie van een speciale onbelaste thuiswerkvergoeding. Indien de werknemer thuis gaat werken dan mag de werkgever een onbelaste vergoeding verstrekken aan de werknemer, zodat hij zijn thuiswerkplek en zijn internetaansluiting kan optimaliseren. Verder kan gedacht worden om internet en/of telefoonaansluitingen op naam van de werknemer onbelast te vergoeden tot een maximum bedrag. De overheid zou de werkgever meer kunnen prikkelen om de werknemers een studie/opleiding te laten volgen. Al dan niet in de vorm van een subsidie of in een korting op de verschuldigde loonbelasting. 

Door Lennart Huijsen, partner en belastingadviseur bij Grant Thornton, email: lennart.huijsen@cw.gt.com en Tess de Breet, senior belastingadviseur bij Grant Thornton, e-mail: tess.de.breet@cw.gt.com.